Het is een klassiek verhaal van vodden naar rijkdom. Van een bescheiden begin in de barokperiode is de symfonie gegroeid in omvang en invloed, en is ze een ereteken geworden onder componisten die om erkenning smeken. Haydn gebruikte de symfonie als een drager van emotie, die sterker werd toen Beethoven de symfonie op zich nam.

Tot op de dag van vandaag worden zijn symfonieën gezien als briljante modellen van hoe muziek de krachtigste menselijke gevoelens kan uitdrukken, op manieren die zelfs woorden niet kunnen evenaren. Ga je klassieke muziek luisteren? De kans is groot dat je dan voor een van deze symfonieën of voor de stukken van Bach kiest! 

Beethoven – Symphony No. 5

De wereldberoemde componist Beethoven geeft het hele werk een opmerkelijke samenhang door op sleutelmomenten naar dat openingsritmische motief te verwijzen, bijvoorbeeld door de hoorns in het voorlaatste Scherzo-deel, en het in de finale terug te roepen. In een andere geïnspireerde toets gebruikt Beethoven het ritmische motief als een ingetogen paukenpuls die het Scherzo verbindt met de glorieuze gloed van de opening van de finale. 

Mozart – Symphony Nr. 41

Het wonder van het werk is het immense ontwerp, met een mengeling van feestelijke fanfares, trapsgewijze schalen en verlangende figuren.

Het hoofdgedeelte van de beweging heeft climaxen waarin verbluffende dalende passages elkaar afwisselen en vervolgens combineren met enorme opwaartse stoten; terwijl het centrum van de beweging gebieden betreedt van dichte conflicten waaruit geen ontsnapping lijkt te bestaan. Er is geen grotere of meer opwindende prestatie dan deze, en dat zou ook niet kunnen.

Berlioz – Symphonie Fantastique

De storm in de Pastorale symfonie gaat zeker een stuk verder dan Haydn , maar vóór 1830 was niemand in de buurt gekomen van het schrijven van de notenclusters voor vier pauken die zo'n buitengewoon geluid produceren aan het einde van de 'Scene in the Fields' - om nog maar te zwijgen van de bizarre afwisselingen van D majeur en G mineur tegen het einde van de 'March to the Scaffold'. 

Sjostakovitsj – Symphony Nr. 5

Het was in het teken van de officiële veroordeling van zijn opera Lady Macbeth van Mstensk dat Sjostakovitsj componeerde wat een van zijn meest conventionele werken leek te zijn.

De Vijfde symfonie van Sjostakovitsj laat in het derde deel een klaagzang horen en verwoordt wat te gevaarlijk was om te zeggen tijdens Stalins 'Grote Terreur'. Veel van het publiek bij de première was tot tranen toe geroerd door deze beweging en het werk kreeg een staande ovatie van een half uur.

Sibelius – Symphony Nr. 7

Gescoord in één 22 minuten durende beweging, oorspronkelijk Fantasia sinfonica genoemd, schreef Sibelius's nachts zijn Zevende symfonie, geholpen door aanzienlijke hoeveelheden whisky. Buitengewoon is het werk echter een van zijn meest heldere en diepgaande muzikale uitspraken.

Het zou zijn laatste symfonie zijn voor een 30-jarige muzikale stilte - de slotmaten, een majeur septiem B oplopend tot een gepolijst C majeur akkoord, werden door dirigent Sir Colin Davis beschreven als 'het sluiten van het deksel van de kist'. 


Ontvang urgent nieuws direct via ons WhatsApp kanaal!
Nieuw - ontvang urgent nieuws als vermissingen, belangrijke 112-meldingen of andere calamiteiten direct via ons WhatsApp kanaal! Klik hier om je direct aan te melden of hier voor meer informatie.

Max Joling

Over de auteur

Max Joling

29-jarige redacteur die objectieve artikelen schrijft maar ook eens een eigen schrijfsel publiceert met het doel te inspireren of aan te zetten tot nadenken. Die kun je hieronder lezen.

Eerder gepubliceerd

Meer artikelen uit overige